ျမန္မာစစ္အစိုးဟာ ေျမာက္ကိုးရီးယားရဲ႕ အကူအညီနဲ႔ စကဒ္ဒုံးက်ည္ေတြ စတင္ ထုတ္လုပ္ေနၿပီလို႔ ျမန္မာ့အေရး ေလ့လာေနတဲ့ ထိုင္းအေျခစိုက္ ထင္ရွားတဲ့ သတင္းေထာက္တစ္ဦး ျဖစ္တဲ့ မစၥတာ ဘာေတးလ္ လင့္နာက Asia Times Online သတင္းမွာ ေရးသားေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။
မေကြးတိုင္း မင္းလွၿမိဳ႕နယ္၊ ကုန္းႀကီးေက်း႐ြာအနားက ကပစ ၁၀ ေအာက္က ဒီလက္နက္စက္႐ုံဟာ တည္ေဆာက္တာ ၁၀ ႏွစ္ေက်ာ္ၿပီျဖစ္ေပမယ့္ မၾကာခင္ကပဲ ၿပီးစီးခဲ့တယ္လို႔ မစၥတာ လင့္နာက ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။
ဒီစက္႐ုံကေန ေျမျပင္ကေန ေဝဟင္၊ ေျမျပင္က ေျမျပင္နဲ႔ ေဝဟင္ကေန ေဝဟင္ပစ္ ဒုံးက်ည္ေတြ ထုတ္လုပ္ဖို႔ ရွိတာ သိရတဲ့အေၾကာင္း သူက ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ တကယ့္လက္နက္အဆင့္ကိုေရာက္ဖို႔ကေတာ့ အခ်ိန္လိုလိမ့္ဦးမယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
''အခုအခ်ိန္မွာဘယ္အဆင့္ ကိုေရာက္ေနၿပီဆိုတာကိုေျပာဖို႔ခက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တႏွစ္ ၂ ႏွစ္ေလာက္ အတြင္းမွာ ဒုံးလက္နက္နမူ နာပုံစံကို ထုတ္လုပ္ႏိုင္မယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ ခန္႔မွန္းပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေ႐ႊအေနနဲ႔ ဒီလိုလက္နက္ေတြ ထုတ္ေနတာဟာ တကယ္သုံးဖို႔ထက္ အင္အားျပခ်င္တာက အဓိကျဖစ္ပါလိမ့္မယ္'' လို႔ မစၥတာ လင့္နာက ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။
ဒီစကဒ္ဒုံးက်ည္ထုတ္လုပ္မႈမွာ ေျမာက္ကိုးရီးယား ပါဝင္ ပတ္သက္တယ္လို႔ ေျပာႏိုင္တာဟာ ေျမာက္ကိုးရီးယားက သေဘၤာေတြ ျမန္မာျပည္ကို လစဥ္နီးပါး ဆိုက္ကပ္တာေတြက ပုံမွန္မဟုတ္ပဲ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ ပစၥည္းေတြ သယ္လာတာျဖစ္တယ္လို႔ မစၥတာ လင့္နာက ဆိုပါတယ္။
''အေမရိကန္ကေနာက္ေယာင္ခံ လိုက္ခဲ့လို႔ျပန္လွည့္သြားတဲ့ Caman 1 သေဘၤာေလာက္ကိုဘဲအမ်ားသိၾကေပမယ့္ အဲဒီလိုသေဘၤာေတြ အမ်ားႀကီးပါ။ ကၽြန္ေတာ့္ဆီမွာ အဲဒီဆိပ္ကမ္းကို ပုံမွန္ကပ္ေနတဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယားက လာတဲ့ သေဘၤာ ဆယ္စင္း အစင္းႏွစ္ဆယ္ရဲ႕ စာရင္းရွိပါတယ္'' လို႔ မစၥတာ လင့္နာက ေျပာပါတယ္။''
ျမန္မာစစ္အစိုးရရဲ႕ ဒုံးက်ည္ထုတ္လုပ္ေရးေၾကာင့္ ေဒသတြင္းတည္ၿငိမ္မႈကို ထိခိုက္ႏိုင္သလို အထူးသျဖင့္ အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္းႏိုင္ငံအတြက္ ရတက္မေအးဖြယ္ အေျခအေနျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ကလည္း ျမန္မာအစိုးရဟာ နယူးကလီးယားလက္နက္ထုတ္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာမွာ စိုးရိမ္မႈေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။
လစ္ဗ်ားႏိုင္ငံမွာ လစ္ဗ်ားေခါင္းေဆာင္ ကဒါဖီကို ေထာက္ခံတဲ့ တပ္ေတြက ေစာေစာပိုင္းက အစိုးရဆန္႔က်င္ ဆႏၵျပသူေတြ သိမ္းထားခဲ့တဲ့ ေနရာ တခ်ိဳ႕ကို ျပန္လည္ တိုက္ခိုက္သိမ္းယူ ေနၾကပါတယ္။
ႏိုင္ငံရဲ႕ အေရွ႕ေျမာက္ဘက္မွာ ရွိတဲ့ အယ္လ္ဘရာက ၿမိဳ႕မွာ မစၥတာ ကဒါဖီကို ေထာက္ခံသူေတြက ၿမိဳ႕ရဲ႕ ေလဆိပ္နဲ႔ သေဘၤာဆိပ္ေတြကို သိမ္းယူႏိုင္ၿပီလို႔ အစိုးရ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားက ေၾကျငာပါတယ္။
အယ္ဘရာက ၿမိဳ႕ဟာ ကဒါဖီကို ဆန္႔က်င္ဆႏၵျပသူေတြရဲ႕ အဓိက အမာခံေနရာျဖစ္တဲ့ ဒုတိယၿမိဳ႕ေတာ္ ဘန္ဂါဇီအနီးေဒသမွာ ဒုတိယ အႀကီးဆုံးၿမိဳ႕ျဖစ္တဲ့ အက္ခ္်ဒါဘိယၿမိဳ႕အနီးက ၿမိဳ႕ေလးျဖစ္ၿပီး အဲဒီမွာ ေရနံစက္႐ုံႀကီးတစ္ခုတည္ရွိပါတယ္။
အယ္လ္ဘရာက ၿမိဳ႕အနီးက လက္နက္ေတြထားတဲ့ေနရာကိုလည္း လစ္ဗ်ားအစိုးရေလတပ္က ဗုံးခ်ဲတာကို ေတြ႕ရတယ္လို႔ အဲဒီက ဘီဘီစီသတင္းေထာက္က ေျပာပါတယ္။
အယ္လ္ခိုက္ယီးဒါးဟာ တိုင္းျပည္ကို ခ်ဳပ္ကိုင္ခ်င္လို႔၊ လစ္ဗ်ားရဲ႕ ေရနံရင္းျမစ္ေတြကို ပိုင္ဆိုင္ဖို႔ႀကိဳးစားတာလို႔ ေျပာပါတယ္။
မစၥတာ ကဒါဖီက ကုသလမဂၢအေနနဲ႔လည္း ဘာေတြျဖစ္ခဲ့တယ္ဆိုတာ အမွန္တကယ္သိႏိုင္ဖို႔ စုံစမ္းေရးအဖြဲ႕ေစလႊတ္ဖို႔လည္း ဗိုလ္မႈးႀကီး ကဒါဖီက ေျပာပါတယ္။
ပုဂၢလိက ကုမၸဏီမ်ား ၀န္ထမ္းလစာတိုးရန္ စီစဥ္
နရီလင္းလက္ WEDNESDAY, 02 MARCH 2011 19:09
အစိုးရ၀န္ထမ္းလစာ တိုးျမင့္သည္ႏွင့္အညီ ပုဂၢလိက ကုမၸဏီႀကီးမ်ား၏ ၀န္ထမ္းလစာမ်ားကိုလည္း တိုးရန္ စီစဥ္ေနသည္ဟု သိရသည္။
စစ္အစိုးရႏွင့္ နီးစပ္သည့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ႀကီးမ်ား ထူေထာင္ထားေသာ ေအးရွားေ၀ါလ္၊ မက္စ္ျမန္မာ ၊ ထူးကုမၸဏီ ၊ ေတာ္၀င္ ေဆာက္လုပ္ေရး ကုမၸဏီ ၊ Alpine ကုမၸဏီ စသည့္ ေနျပည္ေတာ္ ေဆာက္လုပ္ေရး စီမံကိန္းတြင္ အဓိက တာ၀န္ယူ တည္ေဆာက္ေနသည့္ ကုမၸဏီႀကီးမ်ား ၊ အာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ နီးစပ္သည့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ား ထူေထာင္ ထားသည့္ ကုမၸဏီႀကီးမ်ားရွိ ၀န္ထမ္း လစာမ်ား တိုးမည္ျဖစ္သည္ဟု ပုဂၢလိက ကုမၸဏီ အသိုင္းအ၀ိုင္းက ေျပာသည္။
“ေအးရွားေ၀ါလ္ ဆိုရင္ ဌာနေတြ အမ်ားႀကီးရွိသလို စီမံကိန္းအလိုက္ ၿမိဳ႕ေတြမွာ ၀န္ထမ္းအင္အားေတြက အမ်ားႀကီးေလ။ ၿပီး ခဲ့တဲ့ တပတ္ေလာက္ကစၿပီး လူစာရင္းနဲ႔ လုပ္သက္ႏွစ္ေတြ ဘယ္ေလာက္ရွိလဲကို စာရင္းေကာက္ ေနတယ္”ဟု ေအးရွားေ၀ါလ္ ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္း အင္ဂ်င္နီယာတဦးက ေျပာသည္။
၎က ဆက္၍“လစာတိုးေပးဖို႔ အတြက္ စာရင္းေကာက္တာလို႔ ေျပာတယ္။ အေျခခံ၀န္ထမ္းက အစ ၀န္ထမ္း အကုန္လံုး လစာ တိုးမယ္ၾကားတယ္။ ဒါေပမယ့္ လုပ္သက္ႏွစ္ေပၚမူတည္ၿပီး တိုးတဲ့ပမာဏ ကြာျခားတာေတာ့ ရွိမယ္”ဟု ေျပာသည္။
မည္သည့္လမွ စတင္၍ လစာတိုးမည္ကိုမူ တိတိက်က်မသိရေသးဟုလည္း အဆိုပါ အင္ဂ်င္နီယာက ဆိုသည္။
ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီ ေနျပည္ေတာ္တြင္ ျပဳလုပ္သြားသည့္ အထူးစီမံကိန္းမ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး အစည္းအေ၀းတြင္ အာဏာပိုင္မ်ားက တက္ေရာက္ခဲ့သည့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ေဆာက္လုပ္ေရးကုမၸဏီ ၆၃ ခုကို ၀င္ေရာက္ လာ မည့္ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္ရန္ ၀န္ထမ္းလစာႏႈန္းမ်ားတိုးျမွင့္ေပးရန္ ေျပာဆိုခဲ့သည္ဟု ေနျပည္ေတာ္ ေဆာက္ လုပ္ေရး စီမံကိန္းတြင္ ပါ၀င္သည့္ ကုမၸဏီတခုမွ တာ၀န္ရွိသူတဦးက ေျပာသည္။
“အဲဒီတုန္းက ေနျပည္ေတာ္အေဆာက္အအံုေတြကို ျမန္ျမန္ၿပီးစီးေအာင္လုပ္ဖို႔အျပင္ ထူးျခားတာတခုကို ထည့္ေျပာသြားတယ္၊ ေနာက္ပိုင္းမွာ ျပည္ပရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈေတြကို လက္ခံလို႔ ၀င္လာရင္ အဲဒီကုမၸဏီမွာ လစာ အေျခခံ က်ပ္ ၁ သိန္း ေပးေနၿပီး ျပည္ တြင္း ကုမၸဏီက ၄-၅ ေသာင္းျဖစ္ေနလို႔ မရဘူး ဆိုၿပီး ေျပာခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ျပည္တြင္းကုမၸဏီေတြ အင္အားႀကီး ေအာင္ တခုခုဆို ပုဂၢလိကကိုပဲ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြ ခ်ေပးေနတာဆိုၿပီး ေျပာသြားဖူးတယ္။ ဒီအတိုင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ၿပီး လူႀကီးေတြ ေက်နပ္ေအာင္လုပ္ေပးေတာ့ သူတို႔အတြက္လည္း လုပ္ငန္း အလားအလာ ေကာင္းမယ္။ အာဏာပိုင္ေတြ ဘက္က လည္း အစိုးရ လစာ တခုတည္းတိုးတာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး ဆိုၿပီး ျပန္ေျပာလို႔ ရသြားတာေပါ့”ဟု ေတာ္၀င္ ေဆာက္လုပ္ေရး ကုမၸဏီႏွင့္နီးစပ္သူတဦးက ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။
လက္ရွိ အေျခအေနတြင္ လစာႏႈန္း တိုးျမွင့္ေပးသည္ထက္ ရွားပါးစရိတ္ ၊ က်န္းမာေရး စရိတ္ ၊ ခရီးစရိတ္ က႑မ်ားတြင္ တိုးေပးႏိုင္ရန္ စီစဥ္ေနသည္ဟုလည္း ၎က ဆိုသည္။
“သူတို႔ေျပာသလို လိုက္တိုးဖို႔ဆိုတာလုပ္ငန္း ၄ ၊ ၅ ခုေလာက္ပိုင္ေနၿပီး ၀င္ေငြ နည္းေပါင္းစံုနဲ႔ရေနတဲ့ ကုမၸဏီေတြပဲ တိုးႏိုင္မွာ၊ အစိုးရ ၀န္ထမ္းေတြ၊ ကုမၸဏီႀကီးေတြ လိုက္တိုးႏိုင္ရင္ေတာင္ ကုမၸဏီ အေသးစားေလးေတြက ၀န္ထမ္းေတြ ၾကားထဲက ဒုကၡ ေရာက္မွာေပါ့”ဟု မက္စ္ျမန္မာ ကုမၸဏီ စာရင္းဌာနမွ အရာရွိတဦးက ေျပာသည္။
အလုပ္သမား၀န္ႀကီးဌာနမွ တရား၀င္သတ္မွတ္ထားေသာ စည္းကမ္းခ်က္မ်ားတြင္ ကုမၸဏီ ၀န္ထမ္း လစာသည္ အစိုးရ လစာ ထက္ မေက်ာ္ရဟု ပါရွိေၾကာင္း ၎က ဆိုသည္။
မက္စ္ျမန္မာ အရာရွိကဆက္၍“ေလာေလာဆယ္ ဘတ္ဂ်က္ကို ခ်ိန္ေနရတာေပါ့၊ ကုမၸဏီႀကီးေတြတိုင္းမွာေတာ့ တႏွစ္စာ တြက္ခ်က္ ထားတာေတြ ရွိတယ္။ တေယာက္တည္း တိုးတာ မဟုတ္ဘူး။ တလတည္းတိုးတာ မဟုတ္ေတာ့ ခ်ိန္ရတာေတြနဲ႔ ကုမၸဏီ ၀င္ေငြအင္အားေတာင့္မွျဖစ္မွာေလ။ ဒီေတာ့ ဘယ္ေလာက္ ရာခိုင္ႏႈန္းစီ တိုးမယ္ ဆိုတာေတာ့ တိတိက်က် မသတ္မွတ္ ရ ေသးဘူး။ အေျခခံ ကေတာ့ ၀န္ထမ္းရဲ႕ လုပ္သက္ေပၚမူတည္ၿပီး ရတဲ့ အခ်ဳိးေတြက ေျပာင္းလဲမယ္”ဟု ေျပာသည္။
“လစာအေနနဲ႔ ေက်ာ္ေပးလို႔ မရေတာ့ ေခါင္းစဥ္ အမ်ဳိးမ်ဳိးတပ္ေပးရတာေပါ့။ အစိုးရ ၀န္ထမ္းလစာ တက္ရင္ ကုမၸဏီေတြက လည္း ရွားပါးစရိတ္ဆိုၿပီး အမည္ခံ တက္ေပးၾကတယ္။ အရင္က တက္တုန္းကလည္း ဒီလိုပဲ ေပးတာဆိုေတာ့ အေတြ႕အႀကံဳ ေတာ့ ရွိတယ္။ မတိုးေပးလို႔ကလည္း မရဘူးေလ။ အျပင္မွာ ေစ်းေတြက အကုန္တက္ေနေတာ့ လိုက္မညွိေပးႏိုင္ရင္ ျပႆနာ ရွိတယ္။ အခု လေတာ့ မေသခ်ာဘူး။ ဧၿပီလ ေလာက္မွ စတိုးေလာက္မယ္”ဟု Alpine ကုမၸဏီ ၀န္ထမ္းေရးရာ ဌာနမွ ၀န္ထမ္း တဦး က ေျပာသည္။
မၾကာမီျဖစ္ေပၚလာမည့္ အစုိးရအသစ္က ၀န္ထမ္းမ်ားကုိ အာဆီယံႏႈန္းထားႏွင့္အညီ လစာမ်ားေပးမည္ျဖစ္ၿပီး အစိုးရဝန္ထမ္း လစာမ်ားကို ဧၿပီလကုန္မွ စတင္၍ နဂိုရွိရင္းစြဲလစာထက္ ၃.၈ ဆခန္႔ တိုးျမႇင့္ေပးေတာ့မည္ဟု သတင္းမ်ားထြက္ ေပၚေနသည္။
အဆိုပါ သတင္း ထြက္ေပၚၿပီးေနာက္ပိုင္း ဆန္၊ ဆီမွစ၍ အေျခခံစားေသာက္ကုန္ ေစ်းႏႈန္းမ်ား ျမင့္တက္သြားသည္။
လယ္ယာက႑ အလြန္တိုးတက္ဟု ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးေျပာ
ဧရာဝတီ WEDNESDAY, 02 MARCH 2011 16:06 သတင္းတိုမ်ား
ယေန႔က်ေရာက္ေသာ ေတာင္သူလယ္သမားေန႔သို႔ ေပးပို႔သည့္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေ႐ႊ ၏ သ၀ဏ္လႊာ၌ သီးႏွံစိုက္စြမ္းအား မွာ ၁၇၁ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ အထိ ျမင့္မားလာၿပီး အသားတင္ စိုက္ဧက ၃၄ သန္းခန္႔အထိ တိုးတက္လာေၾကာင္း၊ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္က တႏုိင္ငံ လုံး စပါးအထြက္ တင္း သန္း ၆၀၀ ေက်ာ္ ထြက္ရွိရာမွ ၂၀၁၀ ျပည့္တြင္ တင္း သန္း ၁၅၀၀ ေက်ာ္ ထြက္ရွိ ေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာ ဆိုထားသည္။ ထုိ႔အျပင္ ၁၉၈၈ မွ စတင္၍ ယခုအထိ ဆည္တာတမံေပါင္း ၂၃၃ ခုကို ဘ႑ာေငြ က်ပ္ သန္းေပါင္း ၂၉၈၅၅၇ သုံးစြဲ၍ တည္ေဆာက္ေပးခဲ့ရာ လယ္ယာေျမ ဧက ၂.၈ သန္းေက်ာ္ကို အက်ိဳးျပဳေစလ်က္ရွိၿပီး ဆည္တမံ စီမံကိန္းေပါင္း ၃၀ ကို လည္း တည္ေဆာက္ေနဆဲျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တိုးတက္မ်ားျပားလာသည့္ စိုက္ပ်ိဳးေျမမ်ားတြင္ အခ်ိန္ကိုက္ စိုက္ပ်ိဳးထုတ္ လုပ္ႏုိင္ေရး အတြက္ စက္မႈလယ္ယာစနစ္သို႔ ကူးေျပာင္းရန္ လယ္ယာသုံး စက္ကိရိယာမ်ားကို လိုအပ္ခ်က္ျပည့္မီသည္အထိ တိုး တက္ ထုတ္လုပ္ရန္ စီစဥ္ေနေၾကာင္း သ၀ဏ္လႊာတြင္ ပါရွိသည္။
MiG – 29 တိုက္ေလယာဥ္မ်ား ျမန္မာသို႔ ေရာက္မည္
ဧရာဝတီ WEDNESDAY, 02 MARCH 2011 16:23
ရုရွား ႏုိင္ငံမွ မွာယူထားေသာ MiG – 29 အမ်ိဳးအစား တိုက္ ေလယာဥ္ အစီး ၂၀ မွ မတ္လအတြင္း ပထမ အသုတ္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ သို႔ေရာက္ရွိလာမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ယူ႐ို သန္း ၄၀၀(အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၅၅၃ သန္း)ခန္႔ တန္ဖိုးရွိသည့္ ယင္း တိုက္ ေလ ယာဥ္ မ်ားကို၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလအတြင္း က မွာယူထားျခင္းျဖစ္သည္။ ယခုေရာက္ရွိလာမည့္ တိုက္ေလ ယာဥ္ မ်ားမွာ MiG – 29B အမ်ိဳးအစား ၁၀ စီး၊ MiG – 29SE တေယာက္စီး ၆ စီး ႏွင့္ အေမာင္းသင္ ၂ ဦး စီး ၄ စီး ျဖစ္ေၾကာင္း Flightblobal အြန္လိုင္းတြင္ ေဖာ္ျပ ထားသည္။
ေနျပည္ေတာ္တြင္ ၂၀ဝ၈ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂၇ ရက္ေန႔က က်င္းပေသာ ေတာ္လွန္ေရးေန႔ စစ္ေရးျပ အခမ္းအနားတြင္ စစ္ေၾကာင္းမ်ားကို အမိုးဖြင့္ ကားသစ္ႀကီးေပၚမွ လွည့္လည္ စစ္ေဆးေနေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး သန္းေ႐ႊ။ ၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲသည္ ႏိုင္ငံေရးအရ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ တရားဝင္ တည္တံ့ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္အျဖစ္ ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုမ်ားက ႐ႈျမင္လ်က္ရွိသည္။ (Photo: AFP)
2011-03-02
စစ္အစိုးရက ျပဌာန္းလိုက္တဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္ ဘ႑ာေရး ခြဲေဝသံုးစြဲမႈ ဘတ္ဂ်က္ထဲက ကာကြယ္ေရး အသံုးစရိတ္ဟာ ၄ ပံု ၁ ပံု ရွိေပမဲ့ စာရင္းမွန္ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးလို႔ ေလ့လာသူတခ်ိဳ႕က ေဝဖန္ပါတယ္။
အခုႏွစ္အတြက္ စစ္အစုိးရ ျပဌာန္းလုိက္တဲ့ ႏုိင္ငံ့ဘ႑ာ ခြဲေဝသံုးစြဲေရးဆုိင္ရာ ဥပေဒသစ္ထဲမွာ ကာကြယ္ေရး စစ္အသံုးစရိတ္ကုိ ၂၅ ရာႏႈန္းနီးပါး သံုးစြဲဖုိ႔ သတ္မွတ္ထားၿပီး၊ က်န္မာေရးနဲ႔ ပညာေရးက႑ေတြမွာေတာ့ ၅ ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ပဲ သံုးစြဲဖုိ႔ လ်ာထားေၾကာင္း မေန႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ စစ္အစုိးရဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္ ျပန္တမ္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဘတ္ဂ်က္တခုလံုးရဲ့ ေလးပံုတပံုနီးပါးျဖစ္တဲ့ ၂၃ ဒသမ ၆ ရာႏႈန္းကုိ ကာကြယ္ေရး အသံုးစရိတ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားၿပီး၊ က်န္းမာေရးမွာ ၁ ဒသမ ၃ ရာႏႈန္း၊ ပညာေရးမွာ ၄ ဒသမ ၁၃ ရာႏႈန္းပဲ သံုးစြဲဖုိ႔ ခြဲေဝ ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
စစ္အစုိးရက ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာအတြင္း အခုလုိ ဘတ္ဂ်က္စာရင္းကုိ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ထုတ္ျပန္လုိက္ေပမဲ့ စစ္အသံုးစရိတ္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ စာရင္းထဲ မေဖာ္ျပပဲ သံုးစြဲမႈေတြနဲ႔ပါ ထည့္တြက္ရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့ ကာကြယ္ေရး အသံုးစရိတ္ဟာ ဘတ္ဂ်က္ရဲ့ ၄၅ ရာႏႈန္းေလာက္အထိ ရွိႏုိင္တယ္လုိ႔ ျမန္မာ႔ႏုိင္ငံေရး၊ စစ္ေရးေလ့လာသူ ဦးေအာင္ေက်ာ္ေဇာက သံုးသပ္ပါတယ္။
“ဒီ ေလးပံုတပံုဆိုတာက ဒီ ဘတ္ဂ်က္မွာ ျဖစ္တယ္။ အျခား ဘတ္ဂ်က္စာရင္းမွာ မပါတဲ့ ေငြေတြနဲ႔ ဝယ္တဲ့ ေနာက္တခုက ဒီ ပစၥည္းေပၚ barter system နဲ႔ လဲတဲ့ ကိစၥေတြမွာလည္း တခ်ိဳ႕က ဒီ ဘတ္ဂ်က္ထဲမွာ မပါတာေတြ အမ်ားႀကီး ပါတယ္။ အနည္းဆံုး ကၽြန္ေတာ္တို႔ ခန္႔မွန္းတာက (၄၁ ကေန ၄၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္) သံုးပါတယ္၊ ဘတ္ဂ်က္ရဲ့။”
စစ္အစုိးရဟာ ႏုိင္ငံဘ႑ာ ခြဲေဝသံုးစြဲရာမွာ ဘတ္ဂ်က္တခုလံုးရဲ့ ၄၀ ရာႏႈန္းနီးပါးကုိ စစ္အသံုးစရိတ္အျဖစ္ အဓိကထား သံုးစြဲေနၿပီး၊ က်န္မာေရးနဲ႔ ပညာေရးတုိ႔မွာ မဆုိစေလာက္ပဲ သံုးစြဲေနခဲ့တာေၾကာင့္ ေဝဖန္မႈေတြ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေပၚထြက္ခဲ့တဲ့ေနာက္ပုိင္း ဘတ္ဂ်က္အသံုးစရိတ္ေတြ လူသိရွင္ၾကား ထုတ္ျပန္ေၾကညာမႈကုိ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏွစ္ေလာက္ကစလုိ႔ ရပ္ဆုိင္းထားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ က်န္းမာေရးနဲ႔ ပညာေရးတုိ႔လုိ အေရးႀကီးတဲ့ က႑ေတြမွာ ထိေရာက္တဲ့ ေငြေၾကးသံုးစြဲမႈ မရွိတာေၾကာင့္ အဖက္ဖက္က ဆုိးဝါးနိမ့္က်ေနခဲ့တယ္လုိ႔ ေလ့လာသူေတြက သံုးသပ္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢ ယူနီဆက္ ကေလးမ်ား ရန္ပံုေငြအဖြဲ႕ရဲ႕ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ အစီရင္ခံစာအရ ကမ႓ာ့ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၉၀ ေက်ာ္ထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ေမြးကင္းစကေလး ေသဆံုးမႈ အမ်ားဆံုး ၄၄ ႏိုင္ငံေျမာက္အျဖစ္ ေဖာ္ျပခံရပါတယ္။
အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသ အိုမန္ႏိုင္ငံတြင္ အလုပ္လက္မဲ့ ျပႆနာႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈအတြက္ ဆႏၵျပပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားၿပီး မတ္စ္ကပ္ၿမိဳ႕မွ ေခတ္မီ ကုန္တိုက္ႀကီး ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၈ ရက္က မီးေလာင္ေနပံု ျဖစ္ပါသည္။ ၎ကုန္တိုက္ႀကီးတြင္ အလုပ္လုပ္ေနေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားအခ်ိဳ႕ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။ (Photo: AFP)
2011-03-02
အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသက အာရပ္ႏိုင္ငံေတြမွာလိုပဲ အိုမန္ႏိုင္ငံမွာလည္း အာဏာရွင္ အစိုးရ ေတြကို ဆန္႔က်င္တဲ့ ဆူပူမႈေတြ ျဖစ္ပြားေနတဲ့အတြက္ အဲဒီမွာ ရွိတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အလုပ္သမား ေတြက သူတို႔ရဲ့ လုံၿခဳံေရးအတြက္ စိုးရိမ္ေနၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
အိုမန္အပါအဝင္ အာရပ္ႏိုင္ငံေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ရွိတဲ့ ႏိုင္ငံျခားသား အလုပ္သမားေတြကို သူတို႔ရဲ့ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရ သံ႐ုံးေတြက လုံၿခဳံေရးအရ အၿမဲတမ္း သတိေပးခ်က္ေတြ ထုတ္ျပန္ၿပီး အနီးကပ္ ဂ႐ုစိုက္ေနၾကေပမဲ႔ ျမန္မာသံ႐ုံးေတြကေတာ့ လုံၿခဳံေရးအရ ဘာမွ ဆက္သြယ္ ေဆာင္႐ြက္တာ မရွိဘူးလို႔ အိုမန္ႏိုင္ငံမွာ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးတဦးက ေျပာပါတယ္။
“ကၽြန္မ အဲဒီ အတြက္ကေတာ့ လံုျခံဳေရးကေတာ့ စိုးရိမ္စိတ္ကေတာ့ ရွိလာႏိုင္တယ္။ ဘာလို႔တုန္း ဆိုတဲ့အခါက်ေတာ့ အခု သူတို႔ အဓိက ဆႏၵျပတဲ့ အေၾကာင္းရင္းက မ်ားေသာအားျဖင့္က ႏိုင္ငံျခားသားေတြ မ်ားတာကိုး။ ႏိုင္ငံျခားသားေတြ မ်ားတဲ့အခါက်ေတာ့ ပံုမွန္ႏိုင္ငံသား အမ်ားစုကေတာ့ သူတို႔ အလုပ္အခြင့္အေရး နည္းပါးတယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲဒီအခ်က္လည္း ပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ကၽြန္မတို႔ ဒီမွာလာ အလုပ္လုပ္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားသားေတြလည္း စိတ္ပူၾကတာေပါ့ေနာ္။”
“ခုထက္ထိေတာ့ သံ႐ံုးကေတာ့ ကၽြန္မတို႔ကို ဘာမွ အေၾကာင္းမၾကားပါဘူး။ ကၽြန္မတို႔ကေတာ့ မ်ားေသာအားျဖင့္ကေတာ့ ပတ္စပို႔ သက္တမ္းတိုးဖို႔တို႔၊ ဒီ အခြန္ေဆာင္ဖို႔ ကိစၥေတြ ဆိုရင္ေတာ့ ကိုင္႐ို၊ အီဂ်စ္ကို ဆက္သြယ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒါမ်ိဳးကိစၥအတြက္ ကၽြန္မတို႔ကို ဘာမွေတာ့ အေၾကာင္းမၾကားပါဘူး။ အေျခအေနကေတာ့ ဘာမွန္းမသိတဲ့အခါက်ေတာ့ စိတ္ေတာ့ ပူေနၾကတယ္။”
အစိုးရဆန္႔က်င္ေရး ဆႏၵျပသမားေတြ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂ ရက္က မီး႐ိႈ႕ခဲ့တဲ့ အိုမန္ႏိုင္ငံ မာ့စ္ကပ္ၿမိဳ႕ေတာ္က ေခတ္မီ ကုန္စုံဆိုင္ႀကီးမွာလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံသားတခ်ဳိ႕ အလုပ္လုပ္ၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
အိုမန္ႏိုင္ငံမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံသား တေထာင္ေက်ာ္ ရွိၿပီး ၾကယ္ငါးပြင့္ ဟို္တယ္ႀကီးေတြမွာ အဆင့္ျမင့္ ဝန္ထမ္းေတြ အေနနဲ႔ အလုပ္ လုပ္ကိုင္ေနၾကသူေတြ ရွိသလို ျမန္မာအမ်ားစုကေတာ့ ေဆာက္လုပ္ေရးအလုပ္ေတြမွာ လုပ္ကိုင္ေနၾကရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
အဲဒီ ႏိုင္ငံဟာ ေရနံေပါႂကြယ္ေပမဲ႔ ႏိုင္ငံသားေတြအၾကား အလုပ္လက္မဲ့ မ်ားျပားေနတာနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး လြတ္လပ္ခြင့္ နည္းပါးလွတာေၾကာင့္ အုပ္ခ်ဳပ္သူ စူလတန္ ေစာ္ဘြားကို ျပည္သူေတြက မေက်မနပ္ျဖစ္ၿပီး ဆန္႔က်င္ ဆႏၵျပေနၾကပါတယ္။
ကဒါဖီတပ္ ျပန္လည္ထိုးစစ္ဆင္
By ဗြီအိုေအ (ျမန္မာဌာန) ဗုဒၶဟူး, 02 မတ္ 2011
လစ္ဗ်ားေခါင္းေဆာင္ မုိမာ ကဒါဖီ (Moammar Gadhafi) က သူ႔ကုိ လူထုက ေထာက္ခံေနတယ္ဆုိၿပီး ရာထူးက ဆင္းေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆုိေနတာေတြကုိ တုံ႔ျပန္လုိက္ပါတယ္။
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ၿပီးခဲ့တဲ့လထဲ ႏုိင္ငံအေရွ႕ပုိင္းမွာ အတုိက္အခံေတြက ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ၿမိဳ႕ေတြကုိ သူ႔ကုိ သစၥာခံတဲ့ တပ္ဖဲြ႕ေတြက ျပန္လည္သိမ္းပုိက္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနတာပါ။
လူထုလက္ထဲမွာသာ အာဏာကုိ အပ္ႏွင္းထားတဲ့ စနစ္ထဲမွာ သူဟာ ႏုိင္ငံေရးရာထူး ရယူထားတာ မဟုတ္တဲ့အတြက္ ႏႈတ္ထြက္ႏုိင္မွာ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ဒီကေန႔ ထရီပုိလီၿမိဳ႕ေတာ္မွာ သူ႔ကုိ ေထာက္ခံသူေတြကုိ ေျပာဆုိတဲ့ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား မိန္႔ခြန္းထဲမွာ ေျပာဆုိခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
၄၂ ႏွစ္ၾကာ သူ႔ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မႈကုိ အံတုေနၾကတဲ့ အုံႂကြမႈေတြ ေနာက္ကြယ္မွာ အယ္လ္ကုိင္းဒါး အၾကမ္းဖက္အုပ္စု ပတ္သက္ေနတယ္ ဆုိၿပီးေတာ့လည္း ထပ္မံစြပ္စဲြခဲ့တာပါ။
ဒီကေန႔မွာပဲ လစ္ဗ်ားေခါင္းေဆာင္ကုိ ေထာက္ခံတဲ့ တပ္ေတြက အစုိးရ ဆန္႔က်င္သူေတြရွိရာ ဘရက္ဂါ (Brega) ၿမိဳ႕ကုိ တုိက္ခုိက္ေနသလုိ အနီးအနားမွာရွိတဲ့ အက္ဂ်္ဒါဘီယာ (Ajdabiya) ၿမိဳ႕ကုိလည္း ေလေၾကာင္းကေန တုိက္ခုိက္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဘရက္ဂါၿမိဳ႕ကုိ အ႐ုဏ္မတက္မီမွာ ကဒါဖီကုိ ေထာက္ခံတဲ့ တပ္ေတြက ၀င္ေရာက္စီးနင္း တုိက္ခုိက္ခဲ့ၿပီး ေရနံတြင္းေတြနဲ႔ ေလယာဥ္ကြင္းတခုကုိ ေခတၱ ထိန္းခ်ဳပ္ခဲ့တယ္လုိ႔လည္း မ်က္ျမင္ေတြ႕သူေတြက ေျပာပါတယ္။ အတုိက္အခံ သူပုန္ေတြကေတာ့ ေနာက္ပုိင္း ဒီေနရာေတြကုိ သူတုိ႔ ျပန္သိမ္းႏုိင္တယ္လုိ႔လည္း ဆုိပါတယ္။
လစ္ဗ်ားေခါင္းေဆာင္ကေတာ့ တုိင္းျပည္ရဲ႕ ေရနံတြင္းေတြဟာ လုံၿခံဳစိတ္ခ်မႈ ရွိေပမဲ့ ႏုိင္ငံျခား ကုမၸဏီေတြကေတာ့ လက္နက္ကုိင္ လူရမ္းကားေတြက တုိက္ခုိက္မွာကုိ စုိးရိမ္ေနတာလုိ႔လည္း ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။
ႏုိင္ငံတကာ ေရနံကုမၸဏီေတြက တုိက္ခုိက္မႈေတြ ျဖစ္ပြားေနတဲ့အတြက္ ေၾကာက္လန္႔ေနေပမဲ့ အစုိးရက ေရနံတြင္းေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ထားႏုိင္တယ္လုိ႔ ဒီကေန႔ ထရီပုိလီၿမိဳ႕ေတာ္က မိန္႔ခြန္းထဲမွာ ထည့္သြင္း ေျပာဆုိသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အီဂ်စ္စစ္ေကာင္စီ ျပဳျပင္ေရးသမားေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြး
By ဗြီအိုေအ (ျမန္မာဌာန) ဗုဒၶဟူး, 02 မတ္ 2011
အီဂ်စ္ႏုိင္ငံမွာ ယာယီအုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို လိုလားတဲ့ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြ၊ တတ္သိပညာရွင္ေတြနဲ႔ စီးပြားေရးသမားေတြ ပါ၀င္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕နဲ႔ မေန႔က ေတြ႕ဆံုၿပီး အရပ္သား အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အစိုးရကို အာဏာလႊဲေျပာင္းေပးေရး ကိစၥေတြကို ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီအဖြဲ႕ထဲမွာ အီဂ်စ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လႈပ္ရွားမႈမွာ အထင္ကရျဖစ္တဲ့ မစၥတာ မုိဟာမက္ အယ္လ္ဘာရာေဒး (Mohamed ElBaradei) နဲ႔ အီဂ်စ္သမၼတအျဖစ္ ၀င္ေရာက္ အေ၀းခံသင့္တယ္လို႔ အမ်ားက ထင္ေၾကးေပးေနၾကတဲ့ အာရပ္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ အႀကီးအကဲ အာမာ မူဆာ (Amr Moussa) တို႔လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။
အဲဒီအစည္းအေ၀းမွာ အဓိကထား ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာကေတာ့ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပရမယ့္ရက္ သတ္မွတ္ေရးတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
သမၼတ ေရြးေကာက္ပြဲကို အရင္လုပ္ရမလား၊ ပါလီမန္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြကိုပဲ အရင္လုပ္ရမလား ဆိုတာကိုေတာ့ အီဂ်စ္ ယာယီအစိုးရက မဆံုးျဖတ္ရေသးပါဘူးလို႔ သတင္းမီဒီယာေတြက ေျပာပါတယ္။
တခ်ဳိ႕က သမၼတ ေရြးေကာက္ပြဲေတြကို ပါလီမန္ ေရြးေကာက္ပြဲ မတုိင္မီ အရင္ က်င္းပဖို႔ လိုလားၾကပါတယ္။ ဒါမွ ႏုိင္ငံေရးပါတီ တခုခုက ႏုိင္ငံေရးမွာ ႀကီးစုိးတာမ်ဳိးကို ေရွာင္ရွားႏုိင္မွာလို႔ ဆိုပါတယ္။
အရင္လက လူထုအံုႂကြမႈႀကီးေၾကာင့္ သမၼတ ဟုိ႔စ္နီ မူဘာရက္ခ္ (Hosni Mubarak) ႏႈတ္ထြက္သြားၿပီး ကတည္းက အီဂ်စ္စစ္တပ္ ထိပ္တန္းေကာင္စီက တုိင္းျပည္ကို ယာယီ အုပ္ခ်ဳပ္ေပးေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကခ်င္ကို စစ္အင္အားသံုး ေျဖရွင္းမည္ဟု စရဖ ၿခိမ္းေျခာက္
ဖနိဒါ | ဗုဒၶဟူးေန႔၊ မတ္လ ၀၂ ရက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ၁၅ နာရီ ၃၅ မိနစ္
ခ်င္းမုိင္ (မဇိၥ်မ) ။ ။ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖဲြ႔ KIO ကို စစ္အင္အားသံုး ေျဖရွင္းမည္ဟု ေျမာက္ပုိင္းတုိင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ စစ္ဘက္ေရးရာ လံုၿခံဳေရးတပ္ ဒုဗိုလ္မႉးႀကီးသက္ပံုက အႀကိမ္ႀကိမ္ ၿခိမ္းေျခာက္ေျပာဆိုေၾကာင္း KIO သတင္းရပ္ကြက္က ေျပာသည္။
ဒုဗိုလ္မႉးႀကီးသက္ပံုက ျမစ္ႀကီးနားရွိ KIO ဆက္ဆံေရး႐ံုး တာဝန္ခံ ဗိုလ္မႉးႀကီး ဂ်ီးေနာင္ကို ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၈ ရက္ေန႔ ညေနပိုင္းတြင္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ျပင္ရွိ စရဖ ႐ံုးတြင္ ေတြ႔ဆံုကာ ေျပာဆိုခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ ဗန္းေမာ္ခ႐ုိင္ လြယ္ဂ်ယ္ၿမိဳ႕ အေကာက္ခြန္႐ံုးေရွ႕တြင္ အေဝးထိန္းခလုတ္ျဖင့္ ေဖာက္ခြဲႏိုင္ေသာ အျပင္းစား TNT ယမ္းမႈန္႔ျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားေသာ မိုင္းဗံုး ၁ဝ လံုးကို ေတြ႔ရွိၿပီးေနာက္ KIO လက္ခ်က္ဟုလည္း ဒုဗိုလ္မႉးႀကီးသက္ပံုက စြပ္စြဲလိုက္သည္။
“KIO က အခုလုိ လုပ္လာတဲ့အတြက္ ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရအေနနဲ႔ စစ္အင္အားသံုး ေျဖရွင္းမယ္ဆုိတာ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေျပာတယ္။ ဒီဗံုးက KIO လုပ္ဗံုးျဖစ္တယ္၊ အစုိးရကုိ ရန္စတာျဖစ္တယ္၊ (KIO လက္ေအာက္ခံတပ္) KIA တပ္မဟာ ၃ ရဲ႕ လက္ခ်က္ျဖစ္တယ္ဆုိၿပီး စြပ္စြဲတာ” ဟု KIO အရာရွိတဦးက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
အစုိးရအေနျဖင့္ စိတ္ရွည္သည္းခံႏိုင္သည့္ အတုိင္းအတာ ကုန္လာၿပီဟု ဒုဗိုလ္မႉးႀကီးသက္ပံုက ေျပာခဲ့ေသးသည္။
စရဖ-KIO ေတြ႔ဆံုပဲြႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး KIO ဗဟုိေကာ္မတီဝင္မ်ား အေရးေပၚ အစည္းအေဝးကုိ အဂၤါႏွင့္ ဗုဒၶဟူးတြင္ လုိ္င္ဇာဌာနခ်ဳပ္၌ ျပဳလုပ္ေၾကာင္း KIO အရာရွိတဦးက ေျပာသည္။
မိုင္းဗံုးမ်ား ေတြ႔ရွိရာ ေဒသသည္ KIA တပ္မဟာ ၃ ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမထဲတြင္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ KIO ဗံုးမဟုတ္သလုိ၊ စစ္အစုိးရ လုပ္ၾကံမႈဟု KIO လုိင္ဇာၿမိဳ႕ ဌာနခ်ဳပ္မွ အဆိုပါ အရာရွိက တံု႔ျပန္စြပ္စဲြလိုက္သည္။
“က်ေနာ္တုိ႔ဗံုး မဟုတ္ဘူး၊ သိလည္း မသိဘူး။ ဒါက သူ႔တုိ႔ အၾကံနဲ႔ လုပ္တာပဲ။ တပ္မဟာ ၃ ေအာက္ တပ္ရင္း ၁၅ ဆုိၿပီး ေရးထားၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ သြားထားသလုိ လုပ္တာ။ က်ေနာ္တို႔က အဲဒီလုိ မညစ္ပတ္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ကို နာမည္ပ်က္ေအာင္ လုပ္ခ်င္တာေလ” ဟု သူက ေျပာသည္။
ဒုဗိုလ္မႉးႀကီးသက္ပံုက သိမ္းဆည္းရမိသည့္ ဗံုးမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ပစၥည္းမ်ား၏ ဓာတ္ပံုမ်ားအား ျပသခဲ့ၿပီး၊ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ မုိးေမာက္၊ ျမစ္ဆံု၊ ျမစ္ႀကီးနား-မႏၲေလး မီးရထားလမ္းတြင္ ေတြ႔ရွိေသာ မိုင္းမ်ားႏွင့္ အရြယ္အစား၊ အမ်ဳိးအစား တူေနသည္ဟုလည္း ေျပာဆုိခဲ့ေၾကာင္း KIO အရာရွိက ျပန္ေျပာျပသည္။
ထုိ႔ျပင္ ၿပီးခဲ့သည့္လ ၇ ရက္ေန႔တြင္ မန္စီၿမိဳ႕နယ္ KIA တပ္ရင္း ၁၇ ႏွင့္ စစ္အစိုးရတပ္အၾကား ပစ္ခတ္မႈကုိ KIO စတင္ပစ္ခတ္ခဲ့မႈအျဖစ္ စရဖ က အစည္းအေဝးတြင္ ေျပာခဲ့ေသးသည္။
စစ္အစိုးရ၏ ဖိအားေပးမႈကို စုေပါင္းကာကြယ္ရန္အတြက္ အပစ္ရပ္ႏွင့္ အပစ္မရပ္ တုိင္းရင္းသားအဖြဲ႔ ၁၂ ဖြဲ႔ ပါေသာ ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီကို ၿပီးခဲ့သည့္လ ၁၇ ရက္ေန႔တြင္ ဖဲြ႔စည္းခဲ့ရာ KIO ပါဝင္ေနသျဖင့္ စစ္တပ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား အလုိမက် ျဖစ္ေနသည္ဟုလည္း ဆိုခဲ့သည္။
“သူ ေျပာတယ္၊ အခု အစည္းအေဝး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေပၚ မူတည္တယ္တဲ့။ ဦးေဂါင္ရီေဇာ္ဆုိင္း သီးျခားအဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ျပန္ဖြဲ႔တဲ့အတြက္ ေနျပည္ေတာ္က လူႀကီးေတြ စိတ္ကသိကေအာင့္ ျဖစ္ေနတယ္။ သည္းခံစိတ္ ကုန္လာၿပီလုိ႔ပဲ ေျပာတယ္” ဟု KIO အရာရွိက ေျပာဆုိသည္။
ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီတြင္ ဒုဥကၠ႒ ၁ အျဖစ္ KIO ဒုဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေဂါင္ရီေဇာ္ဆုိင္းက တာဝန္ယူထားသည္။
ေနျပည္ေတာ္ဒီဇိုင္း
ေအာင္သူၿငိမ္း | ဗုဒၶဟူးေန႔၊ မတ္လ ၀၂ ရက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ၁၂ နာရီ ၂၃ မိနစ္
တခါက က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သင္တန္းတခုတက္ခဲ့တာ အမွတ္ရေသးတယ္။ က်ေနာ္တို႔က ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုးကို ကိုယ္စားျပဳတာ၊ က်ေနာ္တို႔က ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာတို႔..ဘာတို႔.. စသျဖင့္ ေျပာၾကသလို၊ က်ေနာ္တုိ႔က တိုင္းရင္းသားေတြကို ဘယ္ေလာက္အထိ ကိုယ္စားျပဳေျပာဆိုတယ္ဆိုတာေတြ ေျပာၾကၿပီး၊ ကိုယ့္ပါတီမူဝါဒေတြကို ေျပာျပၾကတယ္။ သင္တန္းလာေပးတဲ့ တျခားႏိုင္ငံတခုက ပါတီကိစၥေတြ လုပ္ေဆာင္ေနသူကေတာ့ ရွင္းရွင္းပဲ ျပန္ေျပာျပတယ္။ မူဝါဒေတြဆိုတာ စာရြက္ေပၚရွိ႐ုံနဲ႔ မၿပီး၊ အလုပ္နဲ႔ သက္ေသျပဖို႔ လိုပါတယ္တဲ့။ "အမ်ဳိးသမီးအခြင့္အေရးကို က်ေနာ္တို႔ ပါတီက ေလးစားပါတယ္ဆိုၿပီး ေျပာမေနနဲ႔တဲ့။ အလုပ္နဲ႔ သက္ေသျပတဲ့။ ေခါင္းေဆာင္မႈမွာ အမ်ဳိးသမီး ဘယ္ႏွေယာက္ ရွိသလဲတဲ့။ တိုင္းရင္းသားအေရးကို ကိုယ္စားျပဳပါတယ္၊ ေထာက္ခံပါတယ္၊ ေျပာမေနနဲ႔တဲ့။ အလုပ္နဲ႔သက္ေသျပ။ ေခါင္းေဆာင္မႈထဲမွာ တိုင္းရင္းသား ဘယ္ႏွေယာက္ပါသလဲ။ အဲသလို တကယ္ဖြဲ႔စည္းထားတာ၊ အလုပ္နဲ႔ သက္ေသျပႏိုင္တာက ပိုထိေရာက္ပါတယ္တဲ့"
ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးတြင္ ေပ်ာက္ဆံုးေနေသာ ဝန္ၾကီးမ်ားႏွင့္ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား
အဲဒီေတာ့ ဒီကေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ အစိုးရအဖြဲ႔သစ္ ဝန္ၾကီးအဖြဲ႔ ကက္ဘိနက္ထဲမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြ ပါမလာတာက ေျပာစရာ ျဖစ္လာပါတယ္။
ႏိုင္ငံတကာမွာ ေဆြးေႏြးျငင္းခုန္လာၾကတာ ၾကာပါၿပီ။ အမ်ဳိးသမီးအခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြကလည္း ေျပာဆိုလာၾကတာ ၾကာပါၿပီ။ အမ်ဳိးသမီးေတြဟာ အစိုးရေရးရာ မူဝါဒဆံုးျဖတ္ခြင့္ေတြမွာ ပါဝင္သင့္တယ္။ ေနရာရသင့္တယ္ဆိုတာ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးလာခဲ့ၾကတယ္။ ဒီလိုေျပာဆိုရတာ အေျခခံအေၾကာင္းေတြ ရွိပါတယ္။ တကယ္ဆိုရင္ အမ်ဳိးသမီးေတြက လူဦးေရရဲ႕၊ တနည္းေျပာရင္ မဲဆႏၵရွင္ေတြရဲ႕ တဝက္နီးပါးကို ကိုယ္စားျပဳထားၾကသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
အခုၿပီးခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာလည္း အစိုးရေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္က ထုတ္ျပန္တဲ့ တရားဝင္ စာရင္းဇယားေတြအရ မဲေပးပိုင္ခြင့္ရွိသူ ၂၉ သန္းအနက္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အတြက္ဆိုရင္ ၂၂.၄ သန္း၊ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္အတြက္ ၂၂.၂ သန္း မဲေပးခဲ့ၾကတယ္လို႔ ဒီဇင္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔မွာ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့တယ္။ အမ်ဳိးသမီး မဲေပးပိုင္ခြင့္ရွိသူ ဘယ္ေလာက္ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိၿပီး၊ အမ်ဳိးသမီး မဲဆႏၵရွင္ မည္မွ်က မဲေပးခဲ့ၾကတယ္လို႔ ခြဲျခားေဖာ္ျပထားတာ မေတြ႔ရဘူး။ ေသခ်ာတာကေတာ့ အမ်ဳိးသမီးမဲဆႏၵရွင္ေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူဦးေရ ဖြဲ႔စည္းပံုအရ တဝက္နီးပါး၊ သို႔မဟုတ္ တဝက္ထက္မ်ားတာမ်ဳိး ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
အလားတူပဲ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြက ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း အမည္စာရင္းတင္သြင္းတဲ့ ေနရာမွာလည္း အမ်ဳိးသမီး ကိုယ္စားလွယ္ မည္ေရြ႔မည္မွ်ဆိုတာ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့တာမ်ဳိး မရွိဘူး။ ေရြးခ်ယ္ခံမယ့္ မဲဆႏၵေနရာေတြအတြက္ စုစုေပါင္း ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ၃, ဝ၆၉ ဦး ၿပိဳင္ဆိုင္တဲ့ေနရာမွာ (ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ၉၆၉ + အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ၄၇၉ + တိုင္းေဒသၾကီး/ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ၁၆ဝ၁ ဦး) အမ်ဳိးသမီး ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း အေရအတြက္က မည္ေရြ႔မည္မွ်ဆိုတာ ေဖာ္ျပမထားဘူး။ အဲဒါအျပင္ က်ေနာ္သိခ်င္ေနတဲ့ အခု မဲေနရာအမ်ားစု အႏိုင္ရရွိခဲ့သူ ၾကံံ႕ခိုင္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီက ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ၁,၁၆၃ ဦး ၿပိဳင္ဆိုင္တဲ့ေနရာမွာ မည္ေရြ႔မည္မွ်ကို အမ်ဳိးသမီးေတြကို တင္သြင္းတယ္ဆိုတာ မသိခဲ့ရဘူး။ မျပည့္စံုတဲ့ သတင္းေတြအရ အမ်ဳိးသမီး ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းက ၁ဝ ဦးေလာက္ပဲ ရွိမယ္လို႔ထင္တယ္။
ဒါေပမဲ့ အခုေၾကညာတဲ့ အႏိုင္ရရွိသူ အမ်ဳိးသမီး လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြအေနနဲ႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာ ၃၂၆ ဦးအနက္ ၁၄ ဦး၊ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္မွာ ၁၆၈ ဦးအနက္ ၆ ဦးဆိုၿပီး ေတြ႔ရတယ္။ တပ္မေတာ္သား ကိုယ္စားလွယ္ အစုအဖြဲ႔ဘက္ကေတာ့ အမ်ဳိးသမီးကိုယ္စားလွယ္ တေယာက္တေလမွ တက္လာတာ မေတြ႔ရဘူး။ (တကယ္ဆိုရင္ ေဆးတပ္က အမ်ဳိးသမီး အရာရွိေတြကို ေရြးခ်ယ္မယ္ဆိုရင္လည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။) ၿခံဳၿပီးတြက္ရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ၆၅၆ ဦး (၆၆ဝ-၄) အနက္ အမ်ဳိးသမီးကိုယ္စားလွယ္ ရာခိုင္ႏႈန္းက ၃.ဝ၄ % ပဲ ရွိတာ ေတြ႔ရတယ္။ အခု အမ်ဳိးသမီးအမတ္ ၂ဝ ဦးမွာေတာင္မွ အႏိုင္ရပါတီက ဘယ္ႏွဦး၊ အႏိုင္ရပါတီမဟုတ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြကို ကိုယ္စားျပဳသူ အမ်ဳိးသမီးက ဘယ္ႏွဦးဆိုတာ အခ်ဳိးခ်ၾကည့္ရင္ ပိုလို႔စိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းတာေတြ ေတြ႔ရႏိုင္ေသးတယ္။ စစ္အစိုးရက အာဏာမလႊဲခဲ့တဲ့ ၁၉၉ဝ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာလည္း လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ၄၈၅ မွာ အမ်ဳိးသမီးအမတ္က ၁၅ ဦးပဲ ႏိုင္တယ္ဆိုေတာ့ ရာခိုင္ႏႈန္းအရ ၃.ဝ၉ % ပဲ ရွိတာ ေတြ႔ရတယ္။ အခု ေရြးေကာက္ပြဲ၊ လႊတ္ေတာ္နဲ႔ေတာ့ သိပ္မျခားနားလွေပဘူး။
လက္ရွိ သမၼတက တင္သြင္းတဲ့ အစိုးရသစ္ရဲ႕ ဝန္ၾကီးအဖြဲ႔ဝင္ေတြကို ေတြ႔ရတဲ့ အခါက်ေတာ့ အမ်ဳိးသမီးကိုယ္စားျပဳမႈ သုည (ဝ) ျဖစ္ေနတာ ေတြ႔ရတယ္။ ၾကံ႕ခိုင္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီ ဦးေဆာင္မႈမွာ အမ်ဳိးသမီး ဘယ္ေလာက္ပါဝင္သလဲ။ ၾကံ႕ခိုင္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီ ေခါင္းေဆာင္မႈကို လူသိရွင္ၾကား ထုတ္ျပန္ထားတာ မဟုတ္ေလေတာ့ မသိရေသးဘူး။ ၾကံ႕ခိုင္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီက အမ်ဳိးသမီး ကိုယ္စားလွယ္ မည္ေရြ႔မည္မွ် ၿပိဳင္ခဲ့သလဲ.. မည္မွ် အႏိုင္ရအမတ္ ျဖစ္ခဲ့သလဲ ဆိုတာကလည္း စိတ္ဝင္စားစရာ တြက္ခ်က္ထုတ္ၾကည့္ဖို႔ေတာ့ ေကာင္းလွတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အမ်ဳိးသမီး အခြင့္အေရးကို ေလးစားပါတယ္ဆိုတာ အေျပာမဟုတ္၊ အလုပ္နဲ႔လည္း သက္ေသျပဖို႔ လိုေသးတယ္။ (စကားခ်ပ္။ တိုင္းရင္းသားအေရးလည္း အလားတူပါပဲ။ သမၼတက တင္သြင္းတဲ့ အစိုးရသစ္ ဝန္ၾကီးအဖြဲ႔ ၃၃ ဦးကို ေလ့လာၾကည့္ေတာ့ ဒုသမၼတ စိုင္းေမာက္ခမ္း (ရွမ္းျပည္နယ္၊ မဲဆႏၵ နယ္အမွတ္ ၃) နဲ႔ ဦးအုန္းျမင့္ (ဗခ ေဟာင္း) ဖားကန္႔၊ ဦးေအးျမင့္ (ဗခ ေဟာင္း) ေမာ္လၿမိဳင္ ၃ ဦးသာပဲ တိုင္းရင္းသား ျပည္နယ္ေတြက ယွဥ္ၿပိဳင္ထားသူဆိုတာ ေတြ႔ရတယ္။ က်န္တဲ့ ဝန္ၾကီး ၃ဝ က ျပည္မမဲဆႏၵနယ္ေတြက စစ္တပ္ကို ကိုယ္စားျပဳတင္တာ၊ (မႏၲေလးတိုင္း၊ ဧရာဝတီတိုင္း၊ ပဲခူးတိုင္း.. စသျဖင့္) က တင္ထားသူေတြ ျဖစ္ေနတာ ေတြ႔ရတယ္။)
ေယဘုယ်အားျဖင့္ေတာ့ အမ်ဳိးသမီးေတြကို ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္၊ ဒါမွမဟုတ္ ဦးေဆာင္တဲ့ေနရာမွာ ထားဖို႔ဆိုတဲ့ကိစၥဟာ သီအိုရီ ၂ ခု အေပၚ အေျခခံ စဥ္းစားေျပာဆိုၾကတာ ျဖစ္တယ္။ ပထမစဥ္းစားခ်က္ သီအိုရီကေတာ့ အမ်ဳိးသမီးေတြကို ေနရာသာေပးလိုက္၊ သူတို႔က မုဆိုးစိုင္သင္ လုပ္ရင္းနဲ႔ သင္ယူသြားလိမ့္မယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြလည္း ေယာက္်ားေတြလိုပဲ စဥ္းစားဆံုးျဖတ္တတ္တယ္၊ အရည္အခ်င္းရွိတယ္ဆိုတာ ျပသႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒုတိယ စဥ္းစားခ်က္ကေတာ့ အမ်ဳိးသမီးေတြကို ေသခ်ာ ခြန္အား အာဏာ အရည္အခ်င္း ျမႇင့္တင္ေပး။ empowerment လုပ္။ ၿပီးမွသာ ေနရာေပးဆိုတဲ့ စဥ္းစားခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေလ့လာေတြ႔ရွိခ်က္ေတြအရ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ အားေကာင္းခ်က္က သူတို႔က အစဥ္အလာအရ မိသားစုကို ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္လာခဲ့ရသူေတြ ျဖစ္ေလေတာ့ လူမႈေရးဆိုင္ရာ မူဝါဒခ်မွတ္ေရးေတြမွာ အားေကာင္းတယ္။ လူမႈေရးက႑ကို ပိုလို႔အေလးထားၾကတယ္ဆိုတာ ေတြ႔ရတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ အမ်ဳိးသမီးေတြကို ႏိုင္ငံဦးေဆာင္မႈ အခန္းက႑မွာ ျမင့္ျမင့္မားမား ေနရာေပးေရးဆိုတာ ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ အေျမာ္အျမင္နဲ႔လည္း အမ်ားၾကီးဆိုင္တယ္လို႔ ထင္မိပါတယ္။ (ေအာက္မွာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ပါလီမန္ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား သမဂၢရဲ႕ စီမံခ်က္ျဖစ္တဲ့ "ပါလီမန္တြင္းရွိ အမ်ဳိးသမီးမ်ား" Women in Parliament ဆိုတဲ့ စီမံခ်က္က အခ်က္အလက္ေတြကို ႏိႈင္းယွဥ္ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အခ်ဳိ႕ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြက ေရွး႐ိုးစြဲဆန္၊ မဟာဖိုဝါဒ ရွိၾကပါတယ္။ ဂ်ပန္လိုႏိုင္ငံမ်ဳိးမွာ အမ်ဳိးသမီးအမတ္ နည္းတာကို ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။ အေမရိကန္မွာကေတာ့ အရင္းရွင္စီးပြားေရးစနစ္ သေဘာ၊ အရည္အခ်င္းရွိသူ ဦးစားေပးၿပိဳင္ဆိုင္တဲ့ သေဘာေၾကာင့္ အမ်ဳိးသမီးေတြ ေနရာရမႈ အားနည္းတာကို ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ စိတ္ဝင္စားစရာက ကြန္ျမဴနစ္/ ဆိုရွယ္လစ္ အယူအဆ ရွိၾကတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာေတာ့ အမ်ဳိးသမီး လြတ္ေျမာက္ေရး အယူအဆေၾကာင့္ အမ်ဳိးသမီးေတြ ေနရာေကာင္းေကာင္း ေပးထားတာ ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။ တ႐ုတ္၊ ဗီယက္နမ္၊ လာအိုႏိုင္ငံ လႊတ္ေတာ္ေတြကို ၾကည့္ရင္ ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။ ႏိုင္ငံတခုမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြ ေခါင္းေဆာင္ေနရာရတာ တိုင္းျပည္ ခ်မ္းသာႂကြယ္ဝမႈ၊ စီးပြားေရး/လူမႈေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈနဲ႔လည္း မဆိုင္လွပါဘူး။ ဥပမာ အေရွ႕တီေမာလို ႏိုင္ငံမ်ဳိးမွာ အမတ္စုစုေပါင္း ၈၇ မွာ အမ်ဳိးသမီး ၂၂ ရွိတာ (၂ဝဝ၅ စာရင္း) ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံ လာအိုႏိုင္ငံမွာလည္း အမတ္စုစုေပါင္း ၁ဝ၉ မွာ အမ်ဳိးသမီး ၂၅ ဦး ရွိတာ ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။
တခါ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလ ျဖတ္သန္းခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္း၊ ကုလသမဂၢ စတဲ့ အင္အားစုေတြရဲ႕ ပံ့ပိုးမႈနဲ႔အတူ ႏိုင္ငံသစ္ခ်င္တဲ့ အေနအထားမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြကို အထူးေနရာေပးခဲ့ၾကတာ ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။ ဥပမာ - မ်ဳိးျဖဳတ္သတ္စစ္ပြဲေတြ ၾကံဳခဲ့တဲ့ႏိုင္ငံ ရဝမ္ဒါဆိုရင္ အမတ္ ၈ဝ မွာ အမ်ဳိးသမီး လႊတ္ေတာ္အမတ္က တဝက္နီးပါး ေနရာရထားပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ႏိုင္ငံကို တည္ေထာင္ၾကသူ ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ အေျမာ္အျမင္အေပၚ အမ်ားၾကီး မူတည္ေနပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံက ယခင္ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း တက္ဆင္လက္ထက္မွာေတာင္ ေထာင္စုႏွစ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဆိုင္ရာ ရည္မွန္းခ်က္ MDGs ေတြ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး စဥ္းစားၾကေတာ့ သူတို႔က အတန္ဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီးလို႔၊ ေထာင္စုႏွစ္ ရည္မွန္းခ်က္ အေတာ္မ်ားမ်ားလည္း ျပည့္မီေနၿပီး ျဖစ္ေတာ့ကာ၊ သူတို႔က MDG Plus (ေထာင္စုႏွစ္ ရည္မွန္းခ်က္ေတြထက္ အပို) ရည္မွန္းခ်က္ေတြအျဖစ္ ၂ဝဝ၄ ခုႏွစ္မွာ ရည္မွန္းအိမ္မက္ခဲ့ၾကပါေသးတယ္။ လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ အကန္႔အသတ္ေတြ ရွိေနေသးေပးမယ့္ အဲဒီအိပ္မက္ေတြထဲမွာ "ႏိုင္ငံလႊတ္ေတာ္ထဲ ရွိေနတဲ့ အမ်ဳိးသမီး အေရအတြက္ကို ၂ဝဝ၂-၂ဝဝ၆ အတြင္း ၂ ဆ တိုးတက္လာေစေရး၊ ေဒသဆိုင္ရာ အစိုးရေတြ (ၿမိဳ႕ပိုင္၊ ခ႐ိုင္ပိုင္) ေနရာေတြနဲ႔ ထိပ္တန္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ရာထူးေတြမွာ အမ်ဳိးသမီးအေရအတြက္ ၂ ဆ တိုးလာေစေရး" ခ်မွတ္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါေသးတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ခဝတ၊ မဝတ ဥကၠ႒ေတြထဲမွာ အမ်ဳိးသမီး ဘယ္ႏွဦး ရွိပါသလဲ။ အခု အသစ္ေပၚထြက္လာတဲ့ ေဒသဆိုင္ရာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး က႑ေတြမွာလည္း အမ်ဳိးသမီးၿမိဳ႕ပိုင္၊ နယ္ပိုင္ေတြ ဘယ္ေလာက္ရွိလာမွာလဲ။ ဒီျပႆနာရဲ႕ ေရေသာက္ျမစ္ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကေတာ့ စစ္ေရး-လံုျခံဳေရး အသားေပးဝါဒ၊ တို႔ေယာက္်ားေတြကသာ စြမ္းႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ မဟာဖိုဝါဒထဲက မထြက္ႏိုင္ၾကေသးဘူး ဆိုႏိုင္သလို၊ တဖက္မွာလည္း အမ်ဳိးသမီးေတြ အခန္းက႑ ျမႇင့္တင္ေပးဖို႔ ဘယ္ေလာက္ ပ်က္ကြက္ေနတယ္ ဆိုတာလည္း ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။
စီေဒါနဲ႔ က်ား-မတန္းတူမႈ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး
ျမန္မာႏိုင္ငံက အမ်ဳိးသမီးမ်ားအေပၚ နည္းေပါင္းစံုနဲ႔ ခြဲျခားဖိႏွိပ္ဆက္ဆံမႈမ်ား အဆံုးသတ္ေစေရး ႏိုင္ငံတကာ သေဘာတူညီခ်က္ CEDAW ကို ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ကတည္းက သေဘာတူညီ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ပါတယ္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြ ၾကံဳရေလ့ရွိတာ၊ နစ္နာေနၾကတာျဖစ္တဲ့ ျပႆနာေတြက လုပ္သားေနရာခ်မႈမွာ ပါဝင္မႈ ရာခိုင္ႏႈန္းနည္းပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြ လုပ္ငန္းခြင္မွာ ေနရာမရႏိုင္တာ၊ အလုပ္ရျပန္ရင္လည္း လုပ္ခနည္း၊ အခ်ိန္ရွည္ အလုပ္မ်ဳိး ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အဆင့္ျမင့္ ရာထူးရာခံေတြအတြက္ဆိုရင္ အမ်ဳိးသမီးေတြ ပါဝင္မႈက ပိုနည္းေနတတ္ပါတယ္။ လိင္ကြဲျပားမႈအေပၚ ျဖစ္တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ၊ အိမ္တြင္း အၾကမ္းဖက္မႈေတြလည္း ၾကံဳရတတ္ပါတယ္။ အဲဒါအျပင္ သူတို႔ကုိယ္သူတို႔ ကာကြယ္ခုခံမႈ မလုပ္ႏိုင္ေအာင္ ခြန္အား အာဏာလည္း နည္းေနတတ္ၾကပါတယ္။
ဒီေနရာေတြမွာ ျဖစ္တတ္တာက ရာထူးခန္႔ထားေရး ေကာ္မတီမွာ ဦးေဆာင္ေနတာ ေယာက္်ားေတြခ်ည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရာထူးဝန္ခ်ဳပ္၊ ဝန္ထမ္းေရြးခ်ယ္ ေလ့က်င့္ေပးေရး အဖြဲ႔ဆိုတာက စစ္ဗိုလ္ေဟာင္းေတြ၊ ေယာက္်ားေတြခ်ည္း ဦးေဆာင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ တခါ ျမန္မာႏိုင္ငံ အစိုးရဖြဲ႔စည္းပံုမွာက အမ်ဳိးသမီးေတြက နစ္နာတယ္ထင္လို႔ရွိရင္ တိုင္ၾကားႏိုင္တဲ့ အြန္ဘာ့မင့္႐ုံး Ombudsman လို၊ က်ား-မ လိင္ကြဲျပားမႈ တန္းတူေရး႐ုံး Gender Equality Office/ Balancing Committee လိုမ်ဳိးလည္း မရွိပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းက လက္ခံထားခ်က္၊ လက္ေတြ႔ အခက္အခဲေတြ အမ်ားၾကီး ရွိေနပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ရင္လည္း တခ်ဳိ႕ႏိုင္ငံေတြမွာေတာ့ အစိုးရဝန္ထမ္းေတြက သမဂၢေတြ ဖြဲ႔ပိုင္ခြင့္ ရွိၾကၿပီး၊ နစ္နာရင္ စုေပါင္းအေရးဆိုတာမ်ဳိး လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ အလုပ္သမားသမဂၢေတြလည္း မရွိျပန္ပါဘူး။
ဒါဆိုရင္ အမ်ဳိးသမီးေတြ အရည္အေသြး ျမႇင့္တင္ေရးအတြက္ အစိုးရက အစီအစဥ္ခ် လုပ္ေဆာင္ေနပါသလား။ အမ်ဳိးသမီး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး အစီအစဥ္ေတြလည္း အစိုးရဆီမွာ မရွိေနျပန္ပါဘူး။ တကယ္ေတာ့ အမ်ဳိးသမီးေတြကို တကယ္ေနရာ ေပးခ်င္တယ္ဆိုရင္ တည္ရွိေနတဲ့ အကန္႔အသတ္-အတားအဆီးေတြကို တဖက္က ေလွ်ာ့ခ်ေပးဖို႔ လိုအပ္သလို၊ တဖက္ကလည္း သူတို႔ စိတ္ဝင္စားမႈနဲ႔ အရည္အေသြးကို ျမႇင့္တင္ေပးေနရမွာပါ။ ဒီေနရာမွာ CEDAW ေကာ္မတီက ျမန္မာႏိုင္ငံ တည္ဆဲဥပေဒေတြထဲမွာ CEDAW နဲ႔ အညီ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရာဇဝတ္ဥပေဒ၊ တရားမဥပေဒ၊ တည္ဆဲဥပေဒေတြကို စိစစ္ျပင္ဆင္ဖို႔ အၾကံေပးထားတာ ၾကာပါၿပီ။ ဦးထြန္းထြန္းဦးနဲ႔ က်န္ အမ်ဳိးသား ၆ ဦး ဦးေဆာင္တဲ့ ျပည္ေထာင္စု တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္က ဒီကိစၥေတြကို စိစစ္ၾကမွာလား၊ ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ေတြက ဒီကိစၥေတြ ေဆာင္ရြက္ၾကမွာလား... ဆိုတာ စဥ္းစားၾကည့္ေတာ့ ဦးစားေပးအစီအစဥ္မွာ ရွိဟန္မတူပါဘူး။
ဒါတင္မကပါဘူး။ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းကို တကယ္ေျပာင္းလဲခ်င္တယ္ဆိုရင္ လုပ္ေဆာင္စရာ ကိစၥေတြက အမ်ားအျပား ရွိေနပါေသးတယ္။ ပညာေရးက႑မွာ လိင္ကြဲျပားမႈအေပၚ အေလးထားတဲ့ ပညာေရးသင္႐ိုးညႊန္းတန္းေတြ ျဖစ္လာေစေရး၊ အစိုးရဌာနေတြနဲ႔ လုပ္ငန္းခြင္ေတြမွာ လိင္ကြဲျပားမႈအေပၚ အေလးထားတတ္ဖို႔ Gender sensitivity education သင္တန္းေတြေပးဖို႔ လိုအပ္ေနပါေသးတယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြဘဝ တကယ္ျမင့္တက္လာေအာင္လည္း အျပဳသေဘာ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြ affirmative actions ေတြ လိုအပ္ေနပါတယ္။ ေနျပည္ေတာ္ ဒီဇိုင္းအသစ္က ဒီလိုစဥ္းစားခ်က္ေတြ ရွိပါရဲ႕လား။ ေမးခြန္းထုတ္စရာပါ။
တကယ္ေတာ့ ႏိုင္ငံေရးဆိုတာ အာဏာကို ပိုမိုတိုးတက္လာေစေရး ေဆာင္ရြက္ၾကတာခ်ည္း မဟုတ္ပါဘူး။ အတူတကြ ႏိုင္ငံကို တည္ေဆာက္ၾကရတာပါ။ တိုင္းရင္းသားနဲ႔ ဗမာေတြနဲ႔မွ မဟုတ္။ က်ားနဲ႔ မ တန္းတူရည္တူ လက္တြဲၿပီး တည္ေဆာက္ဖို႔လည္း လိုအပ္ေနေၾကာင္းပါ။
